Class 9 English Beehive Chapter 2 – The Shehnai of Bismillah Khan: Summary, important Q&A, MCQs, and extract-based questions with answers.
The Shehnai of Bismillah Khan – Class 9 English Beehive
Summary, Important Q&A, and MCQs
The Shehnai of Bismillah Khan is an inspiring chapter from Class 9 English Beehive that highlights the life, dedication, and achievements of the legendary Indian musician Ustad Bismillah Khan. In this post, you will find a detailed chapter summary, important short and long questions with answers, multiple-choice questions (MCQs), and extract-based questions to help you prepare effectively for your exams.
Chapter Summary – The Shehnai of Bismillah Khan
Bismillah Khan’s story is a melodious journey through history, culture, and dedication. This chapter takes readers back to the origins of the shehnai, a musical instrument that evolved from the pungi, once banned in royal courts for its unpleasant sound. It was a barber of a royal family who refined the pungi into the shehnai, giving it a sweet, melodious tone.
Bismillah Khan, born in Dumraon, Bihar, into a family of musicians, was destined to become the maestro of the shehnai. Trained by his maternal uncle, Ali Bux, he practiced tirelessly, often playing in the Vishnu temple of Benaras. His devotion transformed the shehnai into a respected classical instrument, breaking its image as merely a ceremonial music tool.
Bismillah Khan’s talent earned him national and international recognition. He played at the historic Red Fort on the eve of India’s independence in 1947, marking a proud moment for the country. His performances traveled across the world, yet he remained deeply connected to his roots in India. Awards like the Bharat Ratna, Padma Bhushan, and Padma Vibhushan reflected his unmatched contribution to Indian music.
Through his life, the chapter celebrates the harmony between tradition and modernity, showing how dedication and love for one’s art can inspire generations
Thinking about the Text
I. Tick the right answer
1. The (shehnai / pungi) was a “reeded noisemaker.” {(শেহনাই / পুঁগী) আছিল এটা “কাঠৰ বাঁহীৰ দৰে কণ্ঠভেদী বাদ্যযন্ত্ৰ।”}
Answer: The pungi was a “reeded noisemaker.” (পুঁগী আছিল এটা “কাঠৰ বাঁহীৰ দৰে কণ্ঠভেদী বাদ্যযন্ত্ৰ।”)
2. (Bismillah Khan / A barber / Ali Bux) transformed the pungi into a shehnai. {(বিসমিল্লাহ খান / এজন নাপিত / আলী বক্স) পুঁগীক শেহনাইত পৰিবৰ্তন কৰিছিল।}
Answer: A barber transformed the pungi into a shehnai. (এজন নাপিতে পুঁগীক শেহনাইত পৰিবৰ্তন কৰিছিল।)
3. Bismillah Khan’s paternal ancestors were (barbers / professional musicians). (বিসমিল্লা খানৰ পিতৃকূলীয় পূৰ্বপূৰুষসকল আছিল (নাপিত / পেচাদাৰী সংগীতজ্ঞ)
Answer: Bismillah Khan’s paternal ancestors were professional musicians. (বিসমিল্লা খানৰ পিতৃকূলীয় পূৰ্বপূৰুষসকল পেচাদাৰী সংগীতজ্ঞ আছিল।)
4. Bismillah Khan learnt to play the shehnai from (Ali Bux / Paigambar Bux / Ustad Faiyaaz Khan). (বিসমিল্লা খানে শেহনাই বজোৱা শিকিছিল (আলী বক্স / পাইগম্বৰ বক্স / উস্তাদ ফাইয়াজ খান)-ৰ পৰা।)
Answer: Bismillah Khan learnt to play the shehnai from Ali Bux. (বিসমিল্লা খানে শেহনাই বজোৱা শিকিছিল আলী বক্সৰ পৰা।)
5. Bismillah Khan’s first trip abroad was to (Afghanistan / U.S.A. / Canada). {বিসমিল্লা খানৰ প্ৰথম বিদেশ যাত্ৰা আছিল (আফগানিস্তান / আমেৰিকা / কানাডা)}
Answer: Bismillah Khan’s first trip abroad was to Afghanistan. (বিসমিল্লা খানৰ প্ৰথম বিদেশ যাত্ৰা আছিল আফগানিস্তানলৈ।)
II. Find the words in the text which show Ustad Bismillah Khan’s feeling about the items listed below. Then mark a tick () in the correct column. Discuss your answer in class.
| Bismillah Khan’s feeling about | Positive | Negative | Neutral |
| 1. teaching children music | Positive | ||
| 2. the film world | Neutral | ||
| 3. migrating to the U.S.A | Negative | ||
| 4. playing at temples | Positive | ||
| 5. getting the Bharat Ratna | Positive | ||
| 6. the banks of the Ganga | Positive | ||
| 7. leaving Benaras and Dumraon | Negative |
III. Answer these questions in 30-40 words.
Q:1. Why did Aurangzeb ban the playing pungi? (ঔৰঙজেবে পুঁগী বজোৱা নিষিদ্ধ কিয় কৰিছিল?)
Answer: Aurangzeb banned the playing of the pungi because it had a shrill unpleasant sound. The reeded noisemaker was the disturbance in the Royal residence. Its sound was not much melodious. (ঔৰঙজেবে পুঁগী বজোৱা নিষিদ্ধ কৰিছিল কাৰণ ইয়াৰ শব্দ টান আৰু অপ্ৰিয় আছিল। এই বাঁহীৰ শব্দ ৰজা মহলত ব্যাঘাত সৃষ্টি কৰিছিল। ইয়াৰ শব্দ বিশেষকৈ মধুৰ নাছিল।)
Q:2. How is a shehnai different from a pungi? {(2016) (শেহনাই পুঁগীৰ পৰা কেনেকৈ বেলেগ? (২০১৬)}
Answer: The pungi is like belly. It makes shrill and unpleasant sound. Its sound was not as melodious as shehnai. But a shehnai is longer and broader than the pungi. (পুঁগী এক দীঘল বাঁশীৰ দৰে যাৰ শব্দ টান আৰু অপ্ৰিয়। ইয়াৰ শব্দ শেহনাইৰ দৰে মধুৰ নহয়। শেহনাই পুঁগীৰ তুলনাত দীঘল আৰু বহল।)
Q:3. Where was the shehnai played traditionally? How did Bismillah Khan change this? (পাৰম্পৰিকভাৱে শেহনাই ক’ত বজোৱা হৈছিল? বিসমিল্লাহ খানে ইয়াক কেনেকৈ সলনি কৰিলে?)
Answer: Traditionally, shehnai was played in temples and weddings. But Bismillah Khan gave it a new dimension. He added raagas and increased its melody. (পাৰম্পৰিকভাৱে শেহনাই মন্দিৰ আৰু বিয়াত বজোৱা হৈছিল। কিন্তু বিসমিল্লাহ খানে ইয়াক এটা নতুন ৰূপ দিলে। তেওঁ ৰাগ যোগ কৰি ইয়াৰ মাধুৰ্য্য বৃদ্ধি কৰিছিল।)
Q:4. When and how did Bismillah Khan get his big break? (বিসমিল্লাহ খানে কেতিয়া আৰু কেনেকৈ তেওঁৰ ডাঙৰ সুযোগ লাভ কৰিলে?)
Answer: Bismillah Khan got his big break when the All India Radio opened its station in Lucknaw in 1938. From the opening of the centre he became the permanent shehnai player there. (১৯৩৮ চনত অল ইণ্ডিয়া ৰেডিঅ’য়ে লখনউত কেন্দ্ৰ খোলাৰ সময়ত বিসমিল্লাহ খানে তেওঁৰ ডাঙৰ সুযোগ লাভ কৰিছিল। এই কেন্দ্ৰটো খোলাৰ পৰা তেওঁ তাত স্থায়ী শেহনাইবাদক হৈ আছিল।)
Q:5. When did Bismillah Khan play the shehnai on 15th August 1947. Why was the event historic? (2015) (১৯৪৭ চনৰ ১৫ আগষ্টত বিসমিল্লাহ খানে কেতিয়া শেহনাই বজালে? ঘটনাটো কিয় ঐতিহাসিক আছিল?) (২০১৫)
Anawer: Bismillah Khan played the shehnai on 15th August, 1947 at the Red Fort. The event was historic because India got independence on this particular day. (বিসমিল্লাহ খানে ১৯৪৭ চনৰ ১৫ আগষ্টত লাল কিল্লাত শেহনাই বজালে। ঘটনাটো ঐতিহাসিক আছিল কাৰণ এই দিনটোতে ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰিছিল।)
Q:6. Why did Bismillah Khan refuse to start a shehnai school in the U.S.A? (বিসমিল্লাহ খানে আমেৰিকাত শেহনাই বিদ্যালয় খোলাত কিয় নাকচ কৰিছিল?)
Anawer: Bismillah Khan refused to start a shehnai school in the U.S.A because he would not find the homely atmosphere there. It is also impossible to transport the Ganga from India to the U.S.A. (বিসমিল্লাহ খানে আমেৰিকাত শেহনাই বিদ্যালয় খোলাত নাকচ কৰিছিল কাৰণ তাত তেওঁৰ গৃহস্থলী পৰিৱেশ পোৱা সম্ভৱ নহয়। আৰু গঙ্গা নদীটোক ভাৰতৰ পৰা আমেৰিকা লৈ যোৱাটোও অসম্ভৱ।)
Q:7 Find at least two instances in the text which tell you that Bismillah Khan loves India and Banaras? (পাঠৰ পৰা কমেও দুটা উদাহৰণ লিখা য’ত প্ৰমাণ হয় যে বিসমিল্লাহ খানে ভাৰত আৰু বাৰাণসীক ভাল পাইছিল?)
Answer: When Bismillah Khan stayed in a foreign country, he desired to see India. While in Mumbai of India, he desired to see Banaras and the holy Ganga. This fact proves that Bismillah Khan loves India and Banaras. (বিসমিল্লাহ খানে বিদেশত থাকোতে ভাৰতলৈ আহিবলৈ ইচ্ছা কৰিছিল। ভাৰতৰ মুম্বাইত থাকোতে তেওঁ বাৰাণসী আৰু পবিত্ৰ গঙ্গাঁ দেখিবলৈ ইচ্ছা কৰিছিল। এই ঘটনাই প্ৰমাণ কৰে যে বিসমিল্লাহ খানে ভাৰত আৰু বাৰাণসীক বৰ ভাল পাইছিল।)
Thinking about Language
I. Complete the following sentences. Beginning with a to-verb, try to answer the questions in brackets
1. The school sports team hopes _________ (what does it hope to do?)
Answer: The school sports team hopes to win the match. (স্কুল স্পৰ্ট দলে খেলখন জিকিবলৈ আশা কৰিছিল)
2. We all want ___________ (what do we all want to do?)
Answer: We all want to succeed in our life. (আমি সকলোয়ে আমাৰ জীৱনত সফল হ’ব খোজো।)
3. They advised the hearing-impaired child’s mother ___________ (what did they advise her to do)
Answer: They advised the hearing-impaired child’s mother to consult a doctor. (তেওঁলোকে শ্ৰৱণ সমস্যাগ্ৰস্ত শিশুটোৰ মাতৃক এজন চিকিৎসকৰ সৈতে পৰামৰ্শ কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিলে।)
4. The authorities permitted us to ___________ (what did the authorities permit us to do?) Answer: The authorities permitted us to construct the building. (কৰ্তৃপক্ষই আমাক অট্ৰালিকাটো নিৰ্মাণ কৰিবলৈ অনুমতি দিছিল।)
5. A musician decided to ___________ (What did the musician decide to do?)
Answer: A musician decided to open a school for children. (এজন সংগীতজ্ঞানীয়ে শিশুবোৰৰ বাবে এটা বিদ্যালয় খোলাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল।)
III. From the text of Bismillah Khan ……………………………………..you in the brackets.
1. The home of royal people (1) ________________________ (ৰাজাসকলৰ ঘৰ)
Answer: The royal residence / palace (ৰাজপ্ৰাসাদ)
2. The state of being alone ________________________ (অকলশৰীয়া হোৱাৰ অৱস্থা)
Answer: Solitude একাকীত্ব
3. A part which is absolutely necessary ________________________ (অত্যাৱশ্যক অংশ)
Answer: Indispensable (অতি প্ৰয়োজনীয়)
4. To do something not done before ________________________ (আগতে নকৰা কাম কৰা)
Answer: Invent (উদ্ভাৱন কৰা)
5. Without much effort ________________________ (বেছি চেষ্টা নকৰাকৈ)
Answer: Effortlessly (সহজে)
6. Quickly and in large quantities ________________________ and ________________________ (দ্ৰুত আৰু বৃহৎ পৰিমাণত)
Answer: Thick and fast (দ্ৰুতগতিত)
III. Tick the right answer
1. When something is revived. It (remains dead/lives again)
Answer: When something is revived. It lives again (পুনৰ জীৱন লাভ কৰা)
2. When a government bans something, it wants it (stopped/started)
Answer: When a government bans something, it wants it stopped (বন্ধ কৰা)
3. When something is considered auspicious, (welcome it/ avoid it)
Answer: When something is considered auspicious, welcome it (শুভ – স্বাগতম জনোৱা)
4. When we take to something, we find it (boring/ interesting)
Answer: When we take to something, we find it interesting (আকৰ্ষণীয়)
5. When we appreciate something, we (find it good and useful/find it of no use)
Answer: When we appreciate something, we find it good and useful (ভাল আৰু উপযোগী বুলি ধৰা)
6. When we replicate (পুনৰাবৃত্তি কৰা) something, you do it (for the first time/ for the second time)
Answer: When we replicate (পুনৰাবৃত্তি কৰা) something, you do it for the second time (পুনৰ একে কাম কৰা)
7. When we come to terms with (মানি লোৱা) something, it is (still upsetting/no longer upsetting)
Answer: When we come to terms with (মানি লোৱা) something, it is no longer upsetting (বিৰক্ত নকৰা)
IV. Dictionary work.
Consult your dictionary and complete the following table. The first one has been done for you.
1. Indispensable: Electronic gadgets have become an indispensable part of modern life. (ইলেকট্ৰনিক গেজেট আধুনিক জীৱনৰ এক অতি প্ৰয়োজনীয় অংশ হৈ পৰিছে।)
2. Impressed: I was impressed by your presentation. (মই আপোনাৰ উপস্থাপনৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিলোঁ।)
3. Afraid: She was afraid of the dark. (তেওঁ এদ্ধাৰক ভয় কৰিছিল।)
4. Outdoor: Outdoor games keep us healthy. (বাহিৰৰ খেলবোৰ আমাক স্বাস্থ্যবান ৰাখে।)
5. Paternal: My paternal uncle visits us often. (মোৰ ককায়েক আমাক প্ৰায়ে দেখিবলৈ আহে)
6. Countless: There are countless stars in the sky. (আকাশত অসংখ্য তৰা আছে।)
7. Priceless: Her smile is priceless. (তেওঁৰ হাঁহি অমূল্য।)
Writing
“If you work hard and know where you’re going, you’ll get there, ”says Evelyn Glennie.
You have now read about two musicians, Evelyn Glennie and Ustad Bismillah Khan. Do you think that they both work hard? Where did they want to ‘go’?তোমালোকে দুজন সংগীতশিল্পী — এভলিন গ্লেনি আৰু উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানৰ বিষয়ে পঢ়িছা। তেওঁলোকে ভাৱা নেকি যে সিহঁত দুয়োজনে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিছিল? তেওঁলোকে ক’ত যাব বিচাৰিছিল?
Answer: Evelyn Glennie: Yes, Evelyn Glennie worked extremely hard despite being profoundly deaf. She was encouraged by her mentor Ron Forbes, she learned to feel music through vibrations across her body, practicing tirelessly to master percussion.
She wanted to reach a place where she could express music profoundly and connect with audiences worldwide. (হয়, এভলিন গ্লেনীয়ে গভীৰভাৱে ক’লা হোৱা সত্ত্বেও বহুত কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিছিল। তেওঁৰ উপদেষ্টা ৰন ফৰ্বেছৰ উৎসাহত, তেওঁ নিজৰ শৰীৰৰ জৰিয়তে কম্পনৰ দ্বাৰা সংগীত অনুভৱ শিকিছিল আৰু অক্লান্তভাৱে সংগীত আয়ত্ত কৰিবলৈ অনুশীলন কৰিছিল।
তেওঁ এনে এটা স্থানলৈ যাব বিচাৰিছিল য’ত তেওঁ গভীৰভাৱে সংগীত প্ৰকাশ কৰিব পাৰে আৰু বিশ্বজুৰি শ্রোতাসকলৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিব পাৰে।)
Ustad Bismillah Khan: Likewise, Bismillah Khan dedicated his life to mastering the shehnai. He spent hours practicing on the banks of the Ganga and refused opportunities to go abroad, choosing to stay rooted in Benaras.
His goal was to elevate the shehnai from a ceremonial instrument to a respected classical one and make India proud on the global stage. (একেধৰণে, বিসমিল্লাহ খানে নিজৰ জীৱন শেহনাই আয়ত্ত কৰিবলৈ উৎসৰ্গ কৰিছিল। তেওঁ গঙ্গাঁ নদীৰ পাৰত ঘণ্টাৰে পৰা ঘণ্টা অনুশীলন কৰিছিল আৰু বিদেশলৈ যাব পৰা সুযোগ নাকচ কৰি বেনাৰছতে থাকিবলৈ বাছি লৈছিল।
তেওঁৰ লক্ষ্য আছিল শেহনাইক এটা আনুষ্ঠানিক বাদ্যযন্ত্ৰৰ পৰা এটা সন্মানিত শাস্ত্ৰীয় বাদ্যযন্ত্ৰলৈ উন্নীত কৰা আৰু বিশ্ব মঞ্চত ভাৰতক গৌৰৱ দিয়া।)
Additional Questions
Very Short Answer type questions:
1. Which family did the barber belong to? (নাপিতজন কোন পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত আছিল?)
Ans: The barber belonged to a family of professional musicians. (নাপিতজন এখন পেচাদাৰী সংগীতজ্ঞৰ পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত আছিল।)
2. How many holes does a shehnai have? (এটা শেহনাইত কিমানটা ৰন্ধ্ৰ থাকে?)
Ans: A shehnai has seven holes. (এটা শেহনাইত সাতটা ৰন্ধ্ৰ থাকে।)
3. Where was Bismillah Khan born? (বিসমোল্লাহ খানৰ জন্ম ক’ত হৈছিল?)
Ans: Bismillah Khan was born in Dumraon, Bihar. (বিস্মিল্লা খানৰ জন্ম বিহাৰৰ দুম্ৰানত হৈছিল।)
4. Which film was named after hearing Bismillah Khan’s shehnai? (বিসমিল্লাহ খানৰ শেহনাই শুনি কোনখন চলচ্চিত্ৰৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল?)
Ans: The film “Goonj Uthi Shehnai” was named after hearing Bismillah Khan’s shehnai. (বিস্মিল্লা খানৰ শেহনাই শুনি “গুঞ্জ উঠি শেহনাই” নামৰ চলচ্চিত্ৰৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল।)
5. What nickname was Bismillah Khan fondly called? (বিস্মিল্লা খানক আদৰেৰে কোন উপনামেৰে সম্বোধন কৰা হৈছিল?)
Ans: Bismillah Khan was fondly called Khansaab. (বিসমিল্লাহ খানক আদৰেৰে খানচাব বুলি সম্বোধন কৰা হৈছিল।)
6. To which country did Bismillah Khan first travel abroad? (বিসমিল্লাহ খানে প্ৰথমে কোন দেশলৈ বিদেশ ভ্ৰমণ কৰিছিল?)
Ans: Bismillah Khan first travelled abroad to Afghanistan.( বিসমিল্লাহ খানে প্ৰথমে আফগানিস্তানলৈ বিদেশ ভ্ৰমণ কৰিছিল।)
7. Which auditorium is named after him in Tehran? (তেহৰানত তেওঁৰ নামত কোনটো অডিটৰিয়াম (প্ৰেক্ষাগৃহ) নামকৰণ কৰা হৈছে?)
Ans: In Tehran, the Tahar Mosiquee Ustaad Bismillah Khan auditorium is named after him. (তেহৰানত তেওঁৰ নামত তাহাৰ মচিক উস্তাদ বিসমিল্লাহ খান অডিটৰিয়াম নামকৰণ কৰা হৈছে।)
8. What song did he compose for the film Goonj Uthi Shehnai? (“গুঞ্জ উঠি শেহনাই” চলচ্চিত্ৰৰ বাবে তেওঁ কোনটো গীত সুৰ কৰিছিল?)
Ans: He composed the song “Dil Ka Khilona Hai Toot Gaya” for the film Goonj Uthi Shehnai. (তেওঁ “গুঞ্জ উঠি শেহনাই” চলচ্চিত্ৰৰ বাবে “দিল কা খিলোনা হায় টুট গয়া” গীত সুৰ কৰিছিল।)
Short-Answer Questions (30–40 Words)
1. How was the pungi revived? (পুঁগীটো কেনেকৈ পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছিল?)
Ans: A barber from a musical family improved the pungi with a longer, hollow stem and seven holes, making the sound softer and more melodious. (এজন সংগীতমূলক পৰিয়ালৰ নাইজনে দীঘল, চুঙা দণ্ড আৰু সাতটা ৰন্ধ্ৰ সংযোগ কৰি পুঁগীটো উন্নত কৰিছিল, যাৰ ফলত শব্দটো কোমল আৰু অধিক সুৰীয়া হৈছিল।)
2. How did the improved pungi get its new name? (উন্নত পুঁগীটোৱে কেনেকৈ নতুন নাম লাভ কৰিলে?)
Ans: The instrument was played in the shah’s chamber by a ‘nai’ (barber), combining “Shah” and “nai” to form the name shehnai. Thus it got its new name. (এই বাদ্যযন্ত্ৰটো ৰজাৰ দৰবাৰত এজন নাইয়ে বজাইছিল, গতিকে “শাহ” আৰু “নাই” শব্দ মিলাই ইয়াৰ নাম শেহনাই ৰখা হৈছিল। এনেদৰে নতুন নাম লাভ কৰিছিল)
3. Who was Ali Bux, and what influence did he have on Bismillah Khan? (আলী বক্স কোন আছিল আৰু বিসমিল্লাহ খানৰ ওপৰত তেওঁৰ কি প্ৰভাৱ আছিল?)
Ans: Ali Bux, his maternal uncle, was a shehnai player at the Vishnu temple in Benaras. He trained Bismillah Khan from a young age, profoundly shaping his musical journey. (আলী বক্স তেওঁৰ মাকৰ ভায়েক আছিল, আৰু বেনাৰছৰ বিষ্ণু মন্দিৰত এজন শেহনাইবাদক আছিল। তেওঁ অতি কম বয়সৰ পৰা বিস্মিল্লা খানক প্ৰশিক্ষণ দিয়ে, যি তেওঁৰ সংগীত যাত্ৰাত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল।)
4. What significance did the Ganga have in Bismillah Khan’s life? (বিসমিল্লাহ খানৰ জীৱনত গঙ্গা নদীৰ কি গুৰুত্ব আছিল?)
Ans: He often practiced on the banks of the Ganga, drawing inspiration from its flowing waters. His deep emotional bond prevented him from settling abroad. (তেওঁ প্ৰায়ে গঙ্গা নদীৰ পাৰত অভ্যাস কৰিছিল আৰু ইয়াৰ বৈ যোৱা পানীৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল। তেওঁৰ গভীৰ মানসিক সম্পৰ্কই তেওঁক বিদেশত স্থায়ী হোৱাৰ পৰা ৰোধ কৰিছিল।)
Long-Answer / Value-Based Questions
1. Why is Banaras so important to Bismillah Khan? (বিসমিল্লাহ খানৰ বাবে বেনাৰছ কিয় এতিয়া গুৰুত্বপূর্ণ?)
Ans: His life and music were deeply rooted in Banaras and the Ganga. Despite fame, he refused international opportunities because he couldn’t live without the spiritual atmosphere of Banaras. (তেওঁৰ জীৱন আৰু সংগীত বেনাৰছ আৰু গঙ্গাৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত আছিল। খ্যাতি লাভ কৰাৰ পাছতো, বেনাৰছৰ আধ্যাত্মিক পৰিবেশৰ অবিহনে জীয়াই থাকিব নোৱাৰাৰ বাবে তেওঁ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সুযোগবোৰ প্ৰত্যাখ্যান কৰিছিল।)
2. How did Bismillah Khan promote the shehnai internationally? (বিসমিল্লাহ খানে কেনেকৈ শেহনাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ক্ষেত্ৰত প্ৰচাৰ কৰিছিল?)
Ans: He performed at global platforms like the Lincoln Center (USA), the Montreal World Expo, Cannes Arts Festival, and Osaka Trade Fair, raising the shehnai’s global stature. An auditorium in Tehran was also named after him. (তেওঁ লিঙ্কন চেন্টাৰ (আমেৰিকা), মন্ট্ৰিয়েল ৱৰ্ল্ড এক্সপ’, কাণ আৰ্টছ ফেষ্টিভেল, আৰু ওচাকা ট্ৰেড ফেয়াৰ আদি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চত প্ৰদৰ্শন কৰি শেহনাইৰ বিশ্বমাপী মর্যাদা বৃদ্ধি কৰিছিল। তেহৰানত তেওঁৰ নামত এখন অডিটৰিয়ামো নামকৰণ কৰা হৈছিল।)
MCQs
1) Who banned the playing of the pungi in the royal residence? (পুঁগী বাদ্যযন্ত্ৰটো ৰাজপ্ৰাসাদত বজাবলৈ কোনে নিষেধ কৰিছিল?)
A) Ustad Bismillah Khan B) Emperor Aurangzeb
C) Ali Bux D) Shah Jahan
Correct answer: B) Emperor Aurangzeb
2) Why did Emperor Aurangzeb ban the pungi? (সম্ৰাট ঔৰংজেবে পুঁগী কিয় নিষিদ্ধ কৰিছিল?)
A) It was too expensive B) It was difficult to play
C) It had a shrill, unpleasant sound D) It was too heavy to carry
Correct answer: C) It had a shrill, unpleasant sound
3) Who improved the tonal quality of the pungi? (পুঁগীৰ ধ্বনিৰ গুণমান কোনে উন্নত কৰিছিল?)
A) A king from the royal palace B) A soldier from the army
C) A barber from a family of professional musicians D) A foreign musician
Correct answer: C) A barber from a family of professional musicians
4) Why was the instrument given the name ‘shehnai’? (বাদ্যযন্ত্ৰটোলৈ ‘শেহনাই’ নামটো কিয় দিয়া হৈছিল?)
A) It was played in a wedding B) It was played in the Shah’s chambers by a nai (barber)
C) It was invented in a temple D) It was brought from another country
Correct answer: B) It was played in the Shah’s chambers by a nai (barber)
5) What was the shehnai considered to be? (শেহনাইটো কি হিচাপে বিবেচনা কৰা হৈছিল?)
A) A symbol of power B) An instrument for war
C) An auspicious instrument D) A rare antique
Correct answer: C) An auspicious instrument
6) In the past, where was the shehnai mainly played? (অতীতত শেহনাইটো প্রধানকৈ ক’ত বজোৱা হৈছিল?)
A) In theatres and films B) In temples and weddings
C) In schools and colleges D) In markets and streets
Correct answer: B) In temples and weddings
7) Who brought the shehnai onto the classical stage? (শেহনাইটো ক্লাচিকেল মঞ্চত কোনে লৈ আহিছিল?)
A) Ali Bux B) Emperor Aurangzeb
C) Ustad Bismillah Khan D) Rasool Bux Khan
Correct answer: C) Ustad Bismillah Khan
8) At the age of five, what game did Bismillah Khan play near a pond in Dumraon? (পাঁচ বছৰৰ বয়সত বিছমিল্লাহ খানে দুমৰাঁওৰ এখন পুখুৰীৰ কাষত কোনটো খেল খেলিছিল?)
A) Cricket B) Gilli danda
C) Kabaddi D) Hockey
Correct answer: B) Gilli danda
9) What reward did Bismillah Khan receive for singing at the Biharji temple? (বিহাৰজী মন্দিৰত গান গাই বিছমিল্লা খানে কি পুৰস্কাৰ লাভ কৰিছিল?)
A) A gold coin B) A garland
C) A big laddu weighing 1.25 kg D) A book
Correct answer: C) A big laddu weighing 1.25 kg
10) When was Bismillah Khan born? (বিছমিল্লাহ খানে কেতিয়া জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল?)
A) 14 August 1914 B) 21 March 1916
C) 2 October 1920 D) 5 May 1915
Correct answer: B) 21 March 1916
11) Who was Rasool Bux Khan? (ৰাছুল বক্স খান কোন আছিল?)
A) Bismillah Khan’s father B) Bismillah Khan’s grandfather and the shehnai nawaz of the Bhojpur king’s court
C) Bismillah Khan’s uncle D) A famous singer from Bihar
Correct answer: B) Bismillah Khan’s grandfather and the shehnai nawaz of the Bhojpur king’s court
12) At what age did Bismillah Khan start showing interest in music? (বিছমিল্লাহ খানে সংগীতত কিমান বয়সত আগ্ৰহ দেখুৱাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল?)
A) 3 years B) 5 years
C) 7 years D) 10 years
Correct answer: A) 3 years
13) Who was Bismillah Khan’s uncle who played shehnai at the Vishnu temple of Benaras? (বেনাৰাছৰ বিষ্ণু মন্দিৰত শেহনাই বজোৱা বিছমিল্লা খানৰ ককা কোন আছিল?)
A) Rasool Bux B) Ali Bux
C) Paigambar Bux D) Ustad Faiyaz Khan
Correct answer: B) Ali Bux
14) Which places became Bismillah Khan’s favourite haunts for practising music? (সংগীত অনুশীলনৰ বাবে বিছমিল্লা খানৰ প্ৰিয় ঠাইবোৰ কি আছিল?)
A) The Red Fort and markets B) Temples of Balaji and Mangala Maiya, and banks of the Ganga
C) Theatres and radio stations D) Royal courts and gardens
Correct answer: B) Temples of Balaji and Mangala Maiya, and banks of the Ganga
15) At what age did Bismillah Khan perform at the Allahabad Music Conference? (বিছমিল্লা খানে আল্লাহাবাদ সংগীত সম্বেলনত কিমান বয়সত প্ৰদৰ্শন কৰিছিল?)
A) 10 years B) 12 years
C) 14 years D) 16 years
Correct answer: C) 14 years
16) What was Bismillah Khan’s big break in 1938? (১৯৩৮ চনত বিছমিল্লা খানৰ ডাঙৰ সুযোগটো কি আছিল?)
A) First trip abroad B) Playing at the All India Radio, Lucknow
C) Meeting Pandit Nehru D) Performing at the Red Fort
Correct answer: B) Playing at the All India Radio, Lucknow
17) What did Bismillah Khan play from the Red Fort on 15 August 1947? (১৫ আগষ্ট ১৯৪৭ তাৰিখে ৰেড ফৰ্টৰ পৰা বিছমিল্লা খানে কি বাজাইছিল?)
A) Raag Bhairavi B) Raag Yaman
C) Raag Kafi D) Raag Desh
Correct answer: C) Raag Kafi
18) Where was Bismillah Khan’s first trip abroad? (বিছমিল্লা খানৰ প্ৰথম বিদেশ ভ্ৰমণ ক’ত হৈছিল?)
A) Pakistan B) Afghanistan
C) Iran D) Nepal
Correct answer: B) Afghanistan
19) Which film director named a film “Gunj Uthi Shehnai” after hearing Bismillah Khan? (বিছমিল্লা খানৰ বাদন শুনি কোন চলচ্চিত্ৰ পৰিচালকে “গুঞ্জ উঠি শেহনাই” নামৰ চলচ্চিত্ৰৰ নামাকৰণ কৰিছিল?)
A) Satyajit Ray B) Vijay Bhatt
C) Raj Kapoor D) Mehboob Khan
Correct answer: B) Vijay Bhatt
20. In which year did Ustad Bismillah Khan receive the Bharat Ratna? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে কিমান চনত ভাৰত ৰত্ন লাভ কৰিছিল?)
a) 1995 b) 2001
c) 1980 d) 2005
Correct answer: 2001
21. Which two films featured Ustad Bismillah Khan’s music compositions? (কোন দুইখন ছবিত উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে সংগীত প্ৰস্তুত কৰিছিল?)
a) Gunj Uthi Shehnai and Sanadhi Apanna b) Mughal-e-Azam and Pakeezah
c) Sholay and Guide d) Pyaasa and Awara
Correct answer: Gunj Uthi Shehnai and Sanadhi Apanna
23. Where did Ustad Bismillah Khan perform in the United States of America? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে আমেৰিকাত ক’ত প্ৰদৰ্শন কৰিছিল?)
a) Carnegie Hall b) Lincoln Centre Hall
c) Kennedy Centre d) Hollywood Bowl
Correct answer: Lincoln Centre Hall
24. Which of the following awards was NOT given to Ustad Bismillah Khan? (তলত দিয়া কোনটো পুৰস্কাৰ উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানক প্ৰদান কৰা হোৱা নাছিল?)
a) Padma Shri b) Padma Bhushan
c) Padma Vibhushan d) Padma Ratna
Correct answer: Padma Ratna
25. Which prestigious award did Ustad Bismillah Khan receive in 2001? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে ২০০১ চনত কোনটো গৌৰৱৰ সন্মান লাভ কৰিছিল?)
a) Padma Vibhushan b) Bharat Ratna
c) Padma Bhushan d) Sangeet Natak Akademi Award
Correct answer: Bharat Ratna
26. What was Ustad Bismillah Khan’s feeling about Benaras and Dumraon? (বেনাৰাছ আৰু দুম্ৰাওঁৰ প্ৰতি উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানৰ অনুভৱ আছিল?)
a) He disliked them b) He was extremely fond of them
c) He visited them rarely d) He only performed there for work
Correct answer: He was extremely fond of them
27. Where was an auditorium named after Ustad Bismillah Khan? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানৰ নামৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কোন ঠাইত এখন অডিটৰিয়ামৰ নামকৰণ কৰা হৈছিল?)
a) Lucknow b) Teheran
c) Kabul d) New Delhi
Correct answer: Teheran
28. Which international festivals did Ustad Bismillah Khan participate in? (কোনবোৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উৎসৱত উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল?)
a) Cannes Art Festival and Osaka Trade Fair b) Berlin Film Festival and Tokyo Expo
c) Venice Biennale and Sydney Opera Festival d) Paris Music Week and Dubai Expo
Correct answer: Cannes Art Festival and Osaka Trade Fair
29. What was the reason Ustad Bismillah Khan refused to settle in the USA? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে আমেৰিকাত থকাৰ প্ৰস্তাৱ কিয় নাকচ কৰিছিল?)
a) He did not like the climate b) He could not live without the River Ganga
c) He had health problems d) He was not invited
Correct answer: He could not live without the River Ganga
30. What did Ustad Bismillah Khan miss most while being abroad? (বিদেশত থাকোঁতে উস্তাদ বিসমিল্লাহ খানে কোনটো বস্তু সৰ্বাধিক মনত পেলাইছিল?)
a) Indian food b) River Ganga and mattha of Dumraon
c) Indian temples d) His students
Correct answer: River Ganga and mattha of Dumraon
31. When did Ustad Bismillah Khan pass away? (উস্তাদ বিসমিল্লাহ খান কেতিয়া মৃত্যুবৰণ কৰিছিল?)
a) 15 August 2007 b) 21 August 2006
c) 21 August 2007 d) 15 August 2006
Correct answer: 21 August 2006